Sản xuất bột trái cây bằng công nghệ hiện đại

14:27 - 06/09/2022

Bột trái cây là sản phẩm ở dạng bột mịn được làm từ nguyên liệu từ trái cây tươi qua công nghệ sản xuất mà sản phẩm sau cùng có độ ẩm thường nhỏ hơn 5%.

Bột trái cây là gì? 

Bột trái cây là sản phẩm ở dạng bột mịn được làm từ nguyên liệu từ trái cây tươi qua công nghệ sản xuất mà sản phẩm sau cùng có độ ẩm thường nhỏ hơn 5%.
 
Ưu điểm khi sản xuất bột trái cây hòa tan
 
Sản phẩm đa dạng, do là làm từ trái cây tươi nên thị trường có hàng trăm, ngàn sản phẩm khác nhau làm từ các loại hoa quả như: xoài, cam, chuối, táo, dâu, chanh dây, bơ,… 
 
Tiện lợi sử dụng do đóng gói nhỏ, dễ dàng sử dụng, có quanh năm.
 
Thời gian bảo quản dài hơn so với các sản phẩm khác như trái cây tươi, hoa quả sấy,
 
Chi phí bảo quản và vận chuyển thấp
 
Các phương pháp sản xuất bột trái cây
 
Có 3 phương pháp chính để sản xuất bột trái cây đó là sấy phun, sấy thăng hoa, sấy lạnh. Tùy vào từng nguyên liệu mà người ta sẽ dùng phương pháp sấy phù hợp.
 
Sấy phun bột trái cây
 
Sấy phun là công nghệ dùng dịch ép nước trái cây đã cô đặc đến nồng độ thích hợp sau đó dịch ép được phun vào buồng sấy nhiệt độ cao ở dạng sương. Quá trình sấy nhanh đến mức chỉ mất vài giây bụi sương đã được sấy khô thành sản phẩm có dạng bột mịn.
 
Ưu điểm: Sấy nhanh, sản phẩm thu được dạng bột mịn nên không cần nghiền sau sấy. Nhờ sấy rất nhanh, nhiệt độ vật liệu không tăng cao vì thời gian sấy rất ngắn nên có thể sử dụng để sấy loại vật liệu không chịu được nhiệt độ cao. Chi phí vận hành tương đối thấp, đặc biệt tháp sấy có năng suất lớn.
 
Nhược điểm: Kích thước của phòng sấy lớn và vận tốc tác nhân sấy nhỏ nên cường độ sấy nhỏ (chỉ khoảng 2:25 kg/h.m3), tiêu tốn nhiều năng lượng, thiết bị cồng kềnh, phức tạp.
 
Phương pháp sấy thăng hoa


Đây là công nghệ sấy hiện đại, hơi ẩm trong nguyên liệu tách ra khỏi nguyên liệu bằng cách thăng hoa, tức là chuyển thẳng từ trạng thái rắn sang trạng thái hơi, không qua trạng thái lỏng. Đế sấy được nguyên liệu phải tạo được hiệu số nhiệt lớn giữa vật liệu và nguồn nhiệt bên ngoài. Chính vì vậy, nguyên liệu phải sấy ở trạng thái đóng rắn tại độ chân không cao 0,1-1 mmHg, ở áp suất này, nguyên liệu được sấy dưới 0 độ C.
 
Ưu điểm: Thu được thành phẩm có chất lượng cao, sản phẩm không bị biến chất, không bị xảy ra các phản ứng sinh học, hóa học, bảo vệ toàn vẹn vitamin, giữ thể tích ban đầu của nguyên liệu nhưng xốp hơn.
 
Nhược điểm: Chi phí sản xuất rất cao, chi phí năng lượng cao.
 
Phương pháp sấy lạnh


Trái cây sấy lạnh
 
Phương pháp này áp dụng được một số loại trái cây có thể sấy khô giòn để làm bột như cà rốt, táo, dâu, bơ,… Sấy lạnh sử dụng nhiệt độ thấp để tách ẩm khỏi nguyên liệu, sau thời gian sấy dài từ 8-10 tiếng hoa quả sẽ khô lại, có độ giòn nhất định và có thể nghiền thành bột mịn.
 
Ưu điểm: rẻ nhất trong các phương pháp sản xuất bột trái cây, thiết bị đơn giản, vận hành dễ dàng, cơ sở sản xuất vừa và nhỏ hoàn toàn có thể đầu tư kinh doanh.
 
Nhược điểm: hạn chế một số loại trái cây không áp dụng được, chất lượng thành phẩm sẽ không bằng 2 công nghệ trên tuy nhiên vẫn đạt tiêu chuẩn sản xuất.
 
Quy trình sản xuất bột trái cây hòa tan
 
Sản xuất bột hoa quả bằng công nghệ sấy phun
 
- Trái cây sau khi được thu hái, tiến hành rửa sạch, gọt vỏ ( nếu cần). Đối với số lượng lớn người ta dùng máy rửa hoa quả công nghiệp sạch và chống dập.
 
- Trái cây nếu quả to sẽ cho vào máy thái rau củ quả để cắt miếng nhỏ.
 
- Sau đó cho hoa quả vào máy ép trái cây công nghiệp để lấy dịch chiết.
 
- Nếu dịch chiết trái cây lỏng người ta sẽ đem cô đặc lại bằng nồi cô hay thiết bị cô đặc chân không để dịch chiết có nồng độ khoảng 30-35% sẽ giảm thiểu tiêu hao năng lượng ở giai đoạn sấy phun.
 
- Dịch chiết sau khi cô, người ta cho vào máy sấy phun, dịch chiết sẽ được sấy thành bột trái cây mịn, tơi.
 
- Sau khi thu bột trái cây sấy phun, chờ nguội, phối trộn theo công thức nhà sản xuất người ta đem đóng gói và đưa ra thị trường.
 


Sản xuất bột hoa quả bằng công nghệ sấy thăng hoa, sấy lạnh
 
Nhìn chung công đoạn cách làm 2 công nghệ này giống nhau chỉ khác mỗi bước sử dụng máy sấy khác nhau.
 
- Hoa quả thu hái, đem rửa, gọt vỏ, thái lát giống như trên.
 
- Cho trái cây vào khay sấy, cài đặt nhiệt độ sấy thích hợp với từng công nghệ sấy, đối với máy sấy thăng hoa nhiệt độ dưới 0 độ C, còn với máy sấy lạnh nhiệt độ sấy từ 20-45 độ C.
 
- Sau khi sấy xong, kiểm tra thành phẩm, khô, giòn, xốp, bóp vỡ vụn bạn đem bỏ ra ngoài để nguội.
 
- Cho hoa quả sấy vào máy nghiền bột siêu mịn thu được thành phẩm bột trái cây tơi mịn theo yêu cầu.
 
- Đóng gói theo tiêu chuẩn sản xuất.

Theo Thực phẩm tốt nhất